Ahmed Erdem Beyin dikkatine
--- In b_c_n_2003@yahoogroups.com, Polat Kaya
<tntr@C...> wrote:
Sayin Ahmed Erdem
Bey,
Asagida verdigim
sözcükler uzun bir listenin çok az bir kismidir.
Sözlüklerde onlar
"Arapça" diye belirtiliyor. Onlarin ad-olgulari
hakkindaki
görüslerimi yanlarinda vermisimdir. Arapca diye bilinen bu
sözcüklerin
asillarinin Türkçe deyimlerden yapilmis olduklari
görüsündeyim.
Onlarin her birinin "ad olgulari" ile ilgili gerek sizin
ve gerekse diger
arkadaslarin basarili görüslerini isitmekten mutlu
olacagim. Sunu da
hatirlatmama izin verin ki buradaki fikir
alis-verisiinden
maksat birbirimizi dikenli sözlerle dalamak degil
konuyu anlamaktir.
***
1. ADAS, s=sh,
(ayni adi tasiyanlar): Türkce "ADI ES", s=sh, (adlari
birbirinin ayni
olan) anlamli deyiminden. Dikkat edilmelidir ki gerek
"ad" ve
gerekse "es" sözleri Türk dilinin kusku götürmez sözleridir.
"AD' sözü
hakkinda REDHOUSE Türkçe-Ingilizce sözlügünün su kaydi da
pek ilginç ve
üzerinde derin derin düsünülmesi gereken bir ifadedir:
"AD : Arabic.
man's name; mythical ancestor of an ancient people in
Arabia who were
exterminated for refusing to accept the message of a
prophet."
Benim görüsüm: Bu
ifade bölgenin çok eski insanlarinin "Türkçe" dil
konustuklarinin
isaretidir. Belli ki soy kirimina ugramis olan ve
dilinde
"ad" sözünü insanin adi olarak bilen bu çok eski insanlar,
bilinenlerin
tersine ve büyük olasilikla, Arabistanin ("istan" ekine
dikkat) yerli ve
Türkçe konusan Tur/Türk insanlariydi. Eski Masar
(Misir) devletinin
ilk ve egemen (aga-men) insanlarinin Türkçe konusan
Tur/Türk insanlari
oldugunu gösteren sayisiz deliller var.
2. FERD (tek kisi,
sahis): b/f degisimi ile, "FER-D" seklinde
Türkçe
"BIRDi",
sözünden yapilmis. Bu kavram içinde, her kisi kensine özel
olmak üzere tekdir,
birdir ve essizdir.
3. FETRET/FITRET
(duraklama, erksiszlik, bassizlik): Türkçe
"TITREIF"
(titreyip, sallanip, düser gibi olup, bassiz kalip, bas tam
yerinde degilse
(sarhos insanda oldugu gibi) gövde sallanir, titrer)
anlaminda deyimden.
4. HACIM (oylum,
miktar): Türkce "O IÇIM" (o-içim, her seyin içinin
ölçüsü, yeteneginin
ölçüsü, bir bardagin içi onun "hacmidir")
degimden.
5. HACIR (göçen):
k/h degisimi ile, Türkce "KÖÇER" degiminden.
6. IBADET
(tapinma): "IBAD-ET" seklinde Türkçe:
6a) "TAPI
ET", p/b, t/d degisimleri ile, (tapi etmek, tapmak) anlamli
deyimden
yapilmistir;
6b) "ADA
TAPI", ("ATA TAPI", Ata'ya tapma) deyiminden. Burada ATA
(ADA) sözü hem
Gök-ATA Tamriyi isaretliyor ve hem de gerçek ATAlara
tapmayi ima ediyor.
Bilindigi üzere, eski Türk dünyasinda "Ataya
tapma" töresi
vardi.
6c) Türkçe
"ADI TAPI" ("adi tapma", adi ibadet) anlamli deyimden.
IBADET içinde hem
TAPI ve hem de "Etmek" fiilinin kökü olan "et" çok
asikar sekilde
bellidir.
7. ILTIHAK
(katilma): Türkçe "KATILIK", k/h (katilik, katilih)
deyiminden.
8. INHIDAM (çökme,
yikilma): Türkçe "DAMI INIK", k/h, (dami inik,
dami çökük, evi
çökük) anlamli deyimden. Dogu Anadolu aguzlarinda,
genellikle
"K" sesi yumusar ve "kh", "h", yahut yumusak
"g" sesine
dönüsür.
9. INTIKAM (öc, öç
alma): Türkçe "KANIMTI" (kanimdi, ödenmesi gereken
kan'imdi,
"kan" a karsi "kan (can) alma") anlamli deyimden.
10. IRTIBAT
(baglanti): Türkçe "BAgTIR aTI" (bagdir adi, baglantidir
adi) anlamli
deyimden.
11. ISMET (arIlIk,
ArI olma hali, saflik): Türkçe "TEMIS/TEMIZ"
sözünden.
12. MUHACERET (göc
etme): Türkçe "GÖÇ ETERUM" g/h, (göç ederim)
anlamli deyimden.
13. TECENNÜN
(çildirma, delirme, aklini oynatma) Türkçe "CINNÜ ETEN"
(çinnenmis,
cinlenmis, delirmis sekilde davranan) anlamli deyimden.
Iyi dileklerimle,
Polat Kaya